Anlaşmalı boşanma nedir sorusu sıklıkla karşılaştığımız bir soru. Cevabı ise şöyle; Anlaşmalı boşanma davası, evliliğini sonlandırmak isteyen çiftlerin birbirleriyle anlaşarak nafaka, mal paylaşımı ve çocuğun velayeti gibi önemli konularda ortak bir karar oluşturdukları ve bu kararla mahkemeye başvurdukları bir davadır.
Buna göre, eşler arasında evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı ve ortak hayatın çekilmez olduğu hususunda anlaşma sağlandığı kabul edilir. Diğer ek şartlar da gerçekleşmiş ise, boşanma kararı verilir.
Anlaşmalı Boşanmanın Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma nedir ve anlaşmalı boşanmanın şartları nelerdir gibi konular kanunda açıklanmıştır. Anlaşmalı boşanma için gereken şartlar ise şöyledir;
- Evlilik en az “bir” yıl sürmüş olmalıdır.
- Eşler boşanma davasını birlikte açmalı veya birinin açmış olduğu davayı diğerinin kabul etmesi.
- Hakimin tarafları duruşmada bizzat dinlemiş olması ve iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi gerekmektedir.
- Boşanmanın mali sonuçlarını ve varsa çocukların durumunun kararlaştırıldığı bir protokolün hakim tarafından onaylanması gerekmektedir.
1- Evliliğin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması
Evlilik birliğinin en az bir yıl sürmüş olması şartı mahkeme tarafından araştırılır. Anlaşmalı boşanma davası nikah tarihinden henüz bir yıl geçmemesine rağmen açılmış ise, davanın kabul edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle bir yıl dolmaksızın açılan boşanma davaları çekişmeli boşanma davası hükümlerine göre devam eder.
Buna karşın, çekişmeli olarak açılmış herhangi bir boşanma davası, yargılamanın herhangi bir safhasında anlaşmalı boşanma olarak karara bağlanabilir. Ancak bu halde, çekişmeli açılmış boşanma davası özel sebeplere dayanmamalıdır; yalnızca şiddetli geçimsizlik sebebiyle açılan boşanma davalarında anlaşmalı boşanmaya dönülebilir.
2- Eşlerin Birlikte Dava Açması veya Davayı Kabul Etmeleri
Eşlerden birinin dava açması ve diğerinin kabul etmesi veya eşlerin aynı dilekçeye imza atarak dava açması gerekir. Ancak bir tarafın diğerinin davasını kabul etmesi yoluyla anlaşma sağlanması için, boşanma davasının kanunda belirtilen özel sebeplere dayanmaması gerekir. Diğer bir deyişle, sadece genel sebeplerden şiddetli geçimsizlik zeminindeki boşanmalarda anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir.
3- Hakimin Tarafları Duruşmada Bizzat Dinlemiş Olması ve İradelerinin Serbestçe Açıklandığına Kanaat Getirmesi
Anlaşmalı boşanma davalarında eşlerin birlikte ve aynı anda duruşmada dinlenilmesi gerekir. Bu şart, kamu düzenine ilişkin bir şarttır. Bu şart sayesinde hakim, tarafların her türlü baskı ve tehditten uzak olarak özgür iradeleri ile beyanda bulunduklarını denetleyebilir. TMK m. 166/3 hükmünde hakimin tarafların serbest iradelerinin denetlenmesi amaçlandığından, eşler yerine avukatı dinlemek mümkün değildir.
Ayrıca, eşlerin birlikte ve aynı hakim tarafından dinlenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla talimat dosyası ile dinlenerek anlaşmalı boşanma gerçekleştirilememektedir. SEGBİS (Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi) ile dinlemek mümkündür.
Duruşmada hakim, kendisine sunulan imzalı beyanları taraflara okur ve tutanağı taraflara imzalatır. Beyanlar okunmamışsa boşanmaya karar verilemez ve taraflardan birinin imza atmayı istememesi davayı çekişmeli boşanma davasına dönüştürür. İmza atmanın istenmediği mutlaka tutanak altına alınmalıdır
4- Boşanmanın Mali Sonuçlarını ve Varsa Çocukların Durumunun Kararlaştırıldığı Bir Protokolün Hakim Tarafından Onaylanması
Taraflar mali konularda ve çocuklarla ilgili konularda anlaşırsa boşanma anlaşmalı olarak gerçekleşebilir. Bunun için bir anlaşmalı boşanma protokolü imzalanması gerekir. Hakimin de anlaşmayı uygun bulması gerekir. Uygun bulmadığı ölçüde hakim müdahale ederek taraflara öneride bulunabilir. Taraflar anlaşır veya hakimin önerisini kabul eder ise anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir. Tarafların anlaşmaması veya hakimin önerisini kabul etmemesi halinde dava çekişmeli boşanma davasına dönüşür.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü Nedir ve Nasıl Hazırlanır?
Anlaşmalı boşanma protokolü, boşanma sürecinde tarafların aralarında yaptıkları anlaşmaların yazılı hale getirildiği bir belgedir. Bu protokol, boşanma kararının alınması sırasında hakim tarafından dikkate alınır ve kararın alınmasında önemli bir rol oynar.
Anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanırken, tarafların evlilik birliği sürecinde karşılıklı olarak sahip oldukları hak ve yükümlülükler göz önünde bulundurulur. Protokol, tarafların anlaştığı konuları ayrıntılı bir şekilde içermelidir. Bu konular genellikle şunları kapsar:
- Mal paylaşımı,
- Nafaka,
- Çocukların velayeti,
- Çocukların bakımı ve ziyaretleri,
Anlaşmalı boşanma protokolü, tarafların imzası ile geçerli hale gelir. Protokol, boşanma davası dosyasına konularak mahkeme tarafından incelenir ve karar verilirken dikkate alınır.
Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı ve Nafaka
Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı ve nafaka konuları, tarafların anlaşması doğrultusunda çözümlenir. Boşanma protokolü çerçevesinde tarafların mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti, maddi ve manevi tazminatlar gibi konulara ilişkin kararları belirlenir.
Mal paylaşımı, tarafların evlilik süresince edindikleri mal varlıklarının paylaşımıdır. Anlaşmalı boşanmada, taraflar mal paylaşımı konusunda anlaştıkları takdirde mahkeme tarafından onaylanır.
Nafakada ise, boşanma sonrası bir tarafın diğer tarafa düzenli olarak belli bir miktarda ödeme yapmasıdır. Nafaka ödemeleri, boşanma protokolü veya mahkeme kararı ile belirlenir. Nafaka miktarı, tarafların gelir durumu, yaşam standardı, çocukların durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.
Anlaşmalı Boşanma Avantajları ve Dezavantajları
Anlaşmalı boşanmanın avantajları olduğu gibi dezavantajları da mevcuttur.
Anlaşmalı boşanmanın avantajları şunlardır:
- Anlaşmalı boşanma, çiftlerin avukat ücretleri ve mahkeme masrafları gibi maliyetlerini düşürür.
- Anlaşmalı boşanma, uzun ve stresli bir süreçten kaçınarak çiftlere daha hızlı bir şekilde boşanmalarını sağlar.
- Anlaşmalı boşanma, çekişmeli boşanma sürecinde yaşanan stresli durumlardan kaçınarak tarafların daha az stresli bir süreç geçirmelerini sağlar.
- Anlaşmalı boşanma, tarafların birbirleriyle uzlaşarak evliliklerini sonlandırmalarına yardımcı olur ve ilişkilerini daha az zarar görerek sonlandırmalarını sağlar.
Anlaşmalı boşanmanın dezavantajları ise şunlardır:
- Taraflar anlaşamadığı takdirde, anlaşmalı boşanma mümkün olmaz.
- Tarafların biri diğerinden daha güçlü bir pozisyonda olursa, anlaşmalı boşanma sürecinde adaletsizlik ortaya çıkabilir.
- Çocukların velayeti, nafaka ve diğer hususlarda alınacak kararlar, çocukların psikolojik durumunu etkileyebilir.
- Tarafların boşanma sürecinde hak kaybetmeleri olasıdır, bu nedenle her iki tarafın da dikkatli olması gerekir.
Anlaşmalı boşanmanın ardından, taraflar arasında yeni anlaşmazlıklar çıkması ve bu anlaşmazlıkların çekişmeli bir boşanma sürecine dönüşmesi mümkündür.
Anlaşmalı boşanma ile ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz bu bağlantıya tıklayarak bize ulaşabilirsiniz.